Για περπάτημα στο βελανιδοδάσος Ξηρομέρου

Το Ξηρόμερο ενδείκνυται για μια χαλαρή βόλτα στη φύση, για μια πιο θερμή γνωριμία με την χλωρίδα και την πανίδα του τόπου μας.

Tο δάσος εκτείνεται νότια της παραλιακής περιοχής των ιόνιων όρμων Αστακού και Πλατυγιαλίου, μέχρι τον ποταμό Αχελώο στα ανατολικά και την λίμνη Οζερό στα βόρεια.

Πιο συγκεκριμένα βρίσκεται στους νότιους λόφους των Ακαρνανικών ορέων της Δ. Ελλάδας, περίπου 30 χιλιόμετρα δυτικά του Αγρινίου. Ο πυρήνας του δάσους είναι μια γραμμή από λόφους άμεσα δυτικά και νότια της λίμνης Οζερού και λέγεται λόφοι Λιγοβίτσι-Μάνινα, οι οποίοι καλύπτουν 6000 εκτάρια.Κυρίως, στο πανάρχαιο δάσος συναντούμε βελανιδιές που η ηλικία τους κυμαίνεται από 300-800 ετών

Επιπρόσθετα, αυτό το είδος βελανιδιάς, “φροντίζει” για όλα τα άλλα είδη που φύονται κοντά του, σα να προνοεί για το “βασίλειό” του. Καθότι είναι ημιαειθαλές, χάνει τα φύλλα του αργά και σταδιακά, από τον Σεπτέμβριο ως τις αρχές Φλεβάρη. Το αποτέλεσμα αυτής της φυσικής διαδικασίας, είναι ο συνεχής εμπλουτισμός του χώματος με πολύτιμα θρεπτικά συστατικά για τη διαβίωση άλλων φυτών και οργανισμών.

Ακόμα, το ριζικό της σύστημα εκτείνεται σε μεγάλη ακτίνα και βάθος κάτω από την επιφάνεια και έτσι συμβάλλει στην κατακράτηση των εδαφών και στον εμπλουτισμό της υπόγειας υδροφορίας.

Χλωρίδα

Η χλωρίδα διαθέτει κοντά στα 256 γηγενή φυτά τα οποία έχουν καταγραφεί στην περιοχή κατά το διάστημα μιας και μόνης έρευνας της χλωρίδας την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2003. Αυτή η συλλογή περιλαμβάνει μερικά μάλλον σπάνια και ενδιαφέροντα είδη, όπως είναι οι εντυπωσιακές αποικίες της παιώνιας (Paeonia mascula russoi) και μια αξιόλογη ποικιλία από άγριες ορχιδέες που περιλαμβάνουν την (Ophrys reinholdii) και την ( Ophrys helenae). Για την χλωρίδα του Ξηρομέρου οι άγριες ορχιδέες αποτελούν τον πιο σημαντικό παράγοντα του περιβάλλοντός του και συνδέονται στενά με το βελανιδοδάσος.

Έτσι, τα εντυπωσιακά αγριολούλουδα της άνοιξης σε εκατοντάδες συνδυασμούς σε χρώματα, σχήματα και σχέδια δίνουν μια παραδεισένια πινελιά στο πανέμορφο δάσος του Ξηρομέρου.

Πανίδα

Πτηνά

Η δασική περιοχή και γενικά η ευρύτερη περιοχή διακρίνεται για το ορνιθολογικό ενδιαφέρον επειδή παρουσιάζει 127 είδη πουλιών που έχουν καταγραφεί. Τέσσερα είδη δρυοκολαπτών υπάρχουν στο δάσος και ο δεντροκόπος (Dendrocopos medius) είναι αρκετά άφθονος. Σημαντικά πουλιά που φωλιάζουν στην περιοχή είναι ο βραχύποδας αετός (Circaetus gallicus), ο αετός (Pernis apivorus), το μικρότερο γεράκι (Falco naumanni) και μερικά ενδιαφέροντα είδη των Βαλκανίων. Η περιοχή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την λίμνη Οζερό, το Δέλτα του Αχελώου και τους υγροτόπους που παρουσιάζουν σημαντική και σπουδαία ορνιθολογική πηγή.

Έντομα

Η ποικιλία των βιοτόπων δημιουργείται από λειβάδια, μικρής κλίμακας αγροτικής δράσης, βραχώδεις μικροπεριοχές και ποικιλία δασικών ομάδων και βοσκοτόπων. Αυτές οι συνθήκες είναι πολύτιμες για μια ποικιλία μικρού ζωολογικού ενδιαφέροντος, η οποία περιλαμβάνει ορθόπτερα, όπως το έντομο (Saga sp.) και διάφορες νυχτερινές πεταλούδες όπως η (Saturnia pyri).

Άλλα ενδιαφέροντα σημεία της βιοποικιλότητας της περιοχής περιλαμβάνουν ένα μεγάλο αριθμό από δέντρα μεγάλης ηλικίας και κλειστές ομάδες ώριμων δέντρων με πολύ σάπιο υλικό ξυλείας που είναι ιδεώδες για πολλά ασπόνδυλα είδη που περιλαμβάνουν επίσης μεγάλους κανθάρους του δάσους, λειχήνες και μύκητες.

Θηλαστικά

Το Ξηρόμερο θεωρείται ένας άγνωστος τόπος (terra incognita), όσον αφορά τη ζωή των άγριων ειδών. Είναι βέβαιο ότι πολλά σχετικά μεγάλα θηλαστικά δεν υπάρχουν πλέον, όπως το ελάφι (Dama dama), που έχει περιγραφεί απο τον βοτανολόγο του περασμένου αιώνα Heldreich και τον καλλιτέχνη- ερευνητή Leake, τα οποία χάθηκαν οριστικά στο τέλος του 19ου αιώνα. Το τσακάλι (Canis aureus) προφανώς εξαφανίστηκε μάλλον πρόσφατα. Πάντως, στον τόπο ζουν αγελάδες, πρόβατα, κατσίκια, γουρούνια, αλεπούδες, νυφίτσες κ.ά.

Ερπετά

Μια ποικιλία απο ερπετά περιλαμβάνουν δύο είδη χελώνας, την (Testudo marginata) και (Thermanni), διάφορα φίδια και ομάδες από σαύρες που βρίσκονται σε πληθυσμούς αρκετά ενδιαφέροντες. Τα φίδια αποτελούν ένα σοβαρό κίνδυνο για τις καλοκαιρινές σας περιηγήσεις.

Προορισμοί

Η περιοχή είναι σημαντικότατη από πολιτιστικής πλευράς. Η Ακαρνανία είναι διάσπαρτη απο σημαντικά Μυκηναϊκά και Κλασσικά Ελληνικά μέρη. Ερείπια από πόλεις και τείχη παλιών φρουρίων υπάρχουν κοντά στο δάσος βαλανιδιάς. Υπόλοιπα Βυζαντινών-χριστιανικών μνημείων, μικρές εκκλησίες και άλλα μονοπάτια υπάρχουν στους λόφους. Τα μονοπάτια έχουν χρησιμοποιηθεί από Βλάχους βοσκούς επί αιώνες. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των χωριών και ο πολιτισμός είναι αυθεντικά κληρονομήματα και πηγές για καθαρό τουρισμό…

Κοντά στο βελανιδοδάσος θα βρείτε και πολλούς όμορφους προορισμούς και διάφορα αξιοθέατα που δεν ξέρατε. Εάν σας ενδιαφέρει ο θρησκευτικός τουρισμός μπορείτε να επισκεφθείτε την Ιερά Μονή της Παναγίας της Λιγοβιτσιάνας που κοντά στο χωριό Σκουρτού. Επίσης, μια επίσκεψη στη Χρυσοβίτσα θα σας ανταμείψει αφού τα τείχη των Αρχαίων Κορόντων θα σας ταξιδέψουν πολλούς αιώνες πίσω. Όπως, δηλαδή, κι αυτά της Αρχαίας Σαυρίας στην Παλαιομάνινα. Αν θέλετε να έρθετε πιο κοντά στους Ξηρομερίτες, τότε πρέπει να πάτε μια βόλτα έως το Αγράμπελο για να επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο όπου φιλοξενεί πλήθος αντικειμένων από τους κατοίκους της περιοχής. Για φυσικούς προορισμούς, σας προτείνουμε τις λίμνες Οζερός, Αμβρακία, Τριχωνίδα τον ποταμό Αχελώο, αλλά και τα Ακαρνανικά Όρη που απέχουν μόλις λίγη ώρα από το δάσος.